...page... Wiki page pagination has not been enabled.
Genesis 15, 1-6; 21, 1-3: De belofte aan Abram
De tekst
Dichter bij de tijd
(C. LETERME, Map Bijbel in 1000 seconden, fiche die hoort bij Genesis 15, 1-6; 21, 1-3)
Op een dag droomt Abraham
dat God naar hem toekomt en zegt:
'U moet niet vrezen, Abram,
Ik zal u beschermen.
Uw loon zal zeer groot zijn.'
Abram zegt:
'Maar God,
wat heb ik eraan
dat U mij zoveel geeft?
Ik krijg maar geen kinderen.
En als ik sterf,
zal mijn vriend Eliëzer mijn huis krijgen.'
God zegt:
'Eliëzer zal uw huis niet krijgen.
Dat huis is voor uw eigen kind.'
Dan neemt God Abraham naar buiten en zegt:
'Kijk eens naar de hemel.
En tel eens de sterren die je ziet.
Wel. Kun je dat?
Zoveel nakomelingen zul je krijgen.'
Abraham gelooft God.
Wat later wordt de belofte aan Abraham en Sara werkelijkheid.
Sara verwacht een kindje.
Zo krijgen ze samen toch nog een zoon.
Omdat hij hen doet lachen, krijgt hij de naam Isaak.
Stilstaan bij …
Visioen
Een visioen is als een droom. In de Bijbel is het vaak een middel om God aan het woord te laten. Door te zeggen dat Abram een visioen had, voorkomt men dat men zou denken dat Abram God rechtstreeks zag.
Abram
(= verheven vader)
Stamvader van het joodse volk. Hij leefde rond 2000 voor Christus. Hij kwam uit Ur, een stad nu in het zuiden van Irak ligt. Hij trok naar het land Kanaän, dat nu Israël heet. Daar kreeg hij op hoge leeftijd kinderen: Ismaël bij Hagar, een Egyptische dienares van Sara, en later Isaak bij zijn vrouw Sara. Later (Genesis 17, 5) verandert God zijn naam 'Abram' in 'Abraham' (= vader van vele volken).
Kinderloos
Sterven zonder eigen kinderen te hebben, werd vroeger ervaren als een vervloeking.
Damasceen
Bewoner van Damascus, een van de oudste steden ter wereld.
Eliëzer
(= mijn God is hulp)
Trouwe dienaar van Abraham.
Huis
Met ‘huis’ bedoelt de Bijbel niet alleen een dak boven het hoofd, maar ook al wie onder dat dak woont.
Erfgenaam
In die tijd kwam het vaker voor dat kinderloze echtparen een erfgenaam adopteerden.
Sterren
De zichtbare aanwezigheid van de sterren is een teken van de belofte van God. Het is eigen aan volkeren die dicht bij de natuur leven om in de sterren een voorteken te zien van een aanstaande geboorte. (Vgl. Matteüs 2, 1-12)
Aanrekenen
(= naar waarde erkennen)
God vond de houding van Abraham juist en passend. Geloven blijkt dus meer te zijn dan het onderhouden van wetten en plichten, geloven heeft ook met een levenshouding te maken.
Deze zin speelde een grote rol in de reformatie van de 16e eeuw. Abraham wordt erkend omwille van zijn geloof (sola fides) en niet omwille van wat hij doet.
Gerechtigheid
Gerechtigheid is: leven in een juiste (rechte) verhouding tussen mensen onderling en tussen de mensen en God, zoals die door het verbond van God met zijn volk in het leven is geroepen.
Sara
(= vorstin)
Sara was de halfzus en vrouw van Abraham. Ze heette aanvankelijk Sarai. Volgens de Bijbel was ze tien jaar jonger dan Abraham en onvruchtbaar. Toen ze oud was en normaal geen kinderen meer kon krijgen, werd ze de moeder van Isaak.
Isaak
(Hebreeuws = God lacht)
Sara moest lachen toen ze van drie bezoekers vernam dat ze op haar hoge leeftijd nog een zoon zou krijgen. Een jaar later lachte ze van vreugde.
Bij de tekst
Historische waarde
In deze tekst mag men geen precieze historische gegevens over Abram / Abraham zoeken. Hoewel er herinneringen in bewaard worden aan Abram, toch is het eerder een verhaal dat beantwoordt aan vragen die later gesteld werden, wellicht in de tijd van de Babylonische ballingschap. Abraham en zijn geloof moesten dienen als model voor de ballingen: ook als de terugkeer naar het land uitblijft, mag men zijn vertrouwen in de belofte van God niet verliezen.
Meer over Abraham
Klik hier
Relatie met het Nieuwe testament
De boodschap aan Maria schreef Lucas (Lucas 1, 26-38) in dezelfde stijl als deze belofte aan Abraham:
| ABRAHAM | MARIA |
| Gij moet niet vrezen Abram | Schrik niet |
| Abram | Maria |
| Uw erfgenaam zal iemand zijn die gij zult verwekken ... | U zult zwanger worden en een zoon baren ... |
Bijbel en kunst
V. VAN GOGH
Sterrennacht
S. KÖDER
Abraham
Beelmeditatie
Let eens extra op de houding van Abraham
- Wat doet hij met zijn ogen?
(Hij kijkt naar omhoog)
- Wat zou de kunstenaar Sieger Köder daarmee willen zeggen?
(Hij kijkt naar de ster die in die kunstwerk God zelf oproept)
- Wat zegt Abraham met zijn handen?
(Hier ben ik, ik zal ingaan op wat u zegt)
Let ook op zijn kleding
- Wat zou de groene kleur van het kleed van Abraham kunnen duidelijk maken?
(Groen is de kleur van hoop, van leven)
- De strepen op het witte doek dat Abraham op zijn hoofd heeft, doen denken aan de gebedssjaal van de joden. Hiermee maakt de kunstenaar duidelijk dat Abraham aan het bidden is.
Let ook op de achtergrond
- Met okergeel wordt een woestijn opgeroepen.
- De donkerblauwe lucht met witte stippen herinnert aan de woorden die God tot Abraham sprak: ‘Uw nageslacht wordt zo talrijk als er sterren aan de hemel zijn.'
R. FUCIKOVA
De belofte
Renata Fučiková werd in 1964 in Praag geboren. Ze studeerde illustratie en grafisch ontwerp aan de Academie voor Kunst, Architectuur en Design te Praag. Ze legde zich vooral toe op boekillustratie.
Abraham en Sara, twee zichtbaar oude mensen, staan bij een hoop stenen die een altaar vormen. Daarop brandt een vuur. Een offer? Ze kijken omhoog in de richting van de omhoog krullende rook. In de donkere hemel zijn heel veel sterren te zien. Er zijn ook bomen en tenten. Daar wonen Abraham en Sara en hun bedienden. De kunstenares vond hiervoor inspiratie in Genesis 13, 18: 'Toen sloeg Abram zijn tent op en ging wonen bij de eik van More te Hebron. Daar richtte hij een altaar op voor de HEER.'
Maar in de tekst die bij deze illustratie hoort (Genesis 15, 1-6), wordt niets gezegd van een vuur, en ook niet dat Sara mee naar buiten ging.
Met dit vuur brengt de kunstenares God zelf aanwezig. Want de rook stijgt omhoog naar de hemel, de plaats waar men God situeert.
Dat Sara ook mee naar buiten gaat om de sterren te bekijken of mee te helpen tellen, heeft te maken met de kunstenares die leeft in een maatschappij waarbij de vrouw evenwaardig staat naast de man.
Suggestie
Lees / Beluister eerst de tekst van de eerste lezing van deze zondag.
Vergelijk daarna met deze illustratie.
- Wat komt overeen met de tekst?
- Wat verschilt met de tekst?
- Hoe zou de kunstenares deze verschillen kunnen verantwoorden?
Suggesties
Kleine kinderen
KENNISMAKEN MET DE BIJBELTEKST
Heel veel sterren!
(inspiratie: Toddler Bible Blog)
Materiaal
Voor elk kind een kopie van deze illustratie.
Stickers in de vorm van een ster.
Verloop
. Bespreek eerst de illustratie:
- Wat zie je?
(palmbomen, woestijn / zand, donkere lucht, sterren, man met lange kleren...)
- Welke kleuren zie je?
- Wie zie je?
(man met lange kleren - Waarom zou hij zo gekleed zijn?
met armen wijd open - Waarom zou hij dat doen?)
. Vertel dan het verhaal over Abraham vanuit de illustratie.
. De kinderen kleven nadien stickers op de uitprint (zie: materiaal).
DOEN
Een grootse sterrenhemel
Materiaal
Wit en geel tekenpapier, schaar, lijm.
Donkerblauw blad
Afbeelding van Abraham die naar de sterren kijkt.
Verloop
Vertel het verhaal over Abraham. Nadien maken de kinderen elk een eigen ster. Die wordt uitgeknipt en gekleefd op een donkerblauw blad, waarop een afbeelding / tekening van Abraham gekleefd werd.
Variatie
Gele en gouden sterren die uitgeknipt of geprikt worden. Kinderen die dat al kunnen, schrijven hun eigen naam op de ster.
De sterren worden aangebracht op een blauw doek.
De kinderen vullen dit aan met sterren van wie ze nog kennen. Zo maken ze visueel duidelijk dat ze behoren tot de grote familie van mensen die in God geloven.
Collage
Laat je door de volgende illustratie inspireren om de kinderen een collage te laten maken over deze tekst.
De snippers papier worden in dit geval gebruikt in plaats van kleuren uit een verfdoos of een set kleurpotloden of stiften.