Inhoudstabel
…page…
Genesis 6, 5-8; 7, 1-5.10: God zorgt voor Noach
De tekst
’Bijbel in gewone taal’
(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 19-20)
De Heer zag dat alle mensen op aarde slecht waren. Ze bedachten alleen maar slechte dingen. Dat deed de Heer pijn. Hij kreeg er spijt van dat hij de mensen gemaakt had.
Hij dacht: Ik wil geen mensen meer op de aarde, en ook geen dieren op het land en geen vogels meer. Want ik heb er spijt van dat ik de mensen en de dieren gemaakt heb.
Maar de Heer vond dat er één mens was die wel goed leefde. Dat was Noach.
Toen zei de Heer tegen Noach: ‘Ik heb gezien dat jij eerlijk en goed bent. Jij als enige van alle mensen die nu op aarde leven. Daarom moet jij met je hele gezin aan boord van de boot gaan. Neem ook dieren mee. Zeven paar van alle reine dieren, steeds een mannetje en een vrouwtje. En één paar van alle onreine dieren, ook een mannetje en een vrouwtje. Je moet ook zeven paar van alle vogels meenemen, mannetjes en vrouwtjes. Dan kunnen ze weer jongen krijgen en dan komen er weer veel vogels op de aarde.
Over zeven dagen zal ik het laten regenen. Dan blijft het veertig dagen en veertig nachten regenen. Dan zal ik alles op aarde vernietigen. Alles wat er bestaat, alles wat ik gemaakt heb.’
Noach deed alles precies zoals de Heer gezegd had.
Na zeven dagen kwam het water over de hele aarde.
Dichter bij de tijd
(Bewerking: C. Leterme)
Toen God zag hoe de slechtheid van de mensen op aarde
was toegenomen
en hoe hun hart de hele dag geneigd was naar het kwade,
kreeg Hij er spijt van dat Hij de mens op de aarde gemaakt had,
en Hij was er zeer verdrietig om.
God zei: `Ik ga de mens, die Ik geschapen heb,
van de aarde wegvegen,
zowel de mens als het vee, de kruipende dieren als de vogels,
want het spijt Me dat Ik ze gemaakt heb.'
Alleen Noach vond genade in de ogen van God.
God zei tot Noach: 'Ga in de ark met heel je gezin,
want van deze generatie ben je de enige
die in mijn ogen rechtschapen is.
Neem van alle reine dieren zeven paar,
telkens een mannetje en een wijfje.
Maar neem van de onreine dieren een paar,
telkens een mannetje en een wijfje.
Ook van de vogels in de lucht zeven paar,
telkens een mannetje en een wijfje.
Zo zul je hun soort doen voortbestaan op de aarde.
Want over zeven dagen laat Ik het regenen op de aarde,
veertig dagen en veertig nachten
en alles wat bestaat, alles wat Ik gemaakt heb,
zal Ik van de aardbodem wegvegen.'
En Noach deed alles wat God hem vroeg.
Op de zevende dag stortte het water van de vloed over de aarde neer.
Stilstaan bij …
Noach
. Betekent: rust
zoals de duif na de zondvloed een plekje zocht om er zich te nestelen, zo vond God Noach om er te 'rusten': met hem is Hij bereid alles opnieuw te beginnen.
. Betekent: troost.
Het verhaal van Noach is het verhaal van God die de mens niet loslaat. Wanneer je denkt: de wereld vergaat, is God bezig een nieuwe wereld te maken.
Ark
In het Hebreeuw ‘teba’, een woord dat in het Oude Testament slechts tweemaal voorkomt: éénmaal voor de boot die Noach bouwde, één maal voor het mandje waarin de kleine Mozes gelegd werd.
In beide teksten gaat het om een redding van God: de redding van de mensheid en de redding van een volk.
Veertig
Veertig roept een tijd van wachten op: de tijd van voorbereiding op iets belangrijk dat gaat gebeuren. (Vgl. een zwangerschap duurt ± 40 weken)
In de Bijbel heeft veertig te maken met een overgang van verdrukking, lijden, zoeken, zwerven naar leven, overvloed, toekomst.
Water
Het aanzwellende water is symbool voor doodsgevaar, crisis, zonde, onheil. In het scheppingsverhaal was water het beeld van chaos, van onleefbaarheid.
In Bijbelverhalen wordt vaak verteld dat God de mensen redt door het water heen (zie ook: doortocht door de Rietzee, doortocht door de Jordaan, Jona).
Het doel van de schrijver was aan te tonen dat God mensen door het water heen redt van de dood: welk onrecht het leven van de mens ook mag bedreigen, dat leven is uiteindelijk in Gods hand.
Zondvloed
Deze naam komt van het Middelnederlandse sintvloet (= grote algemene vloed).
In Mesopotamië kwam het vaak voor dat het laagland overstroomde. De herinnering aan een 'grote vloed' is in Mesopotamische teksten bewaard en archeologisch bevestigd.
Omdat niemand wist hoe groot de wereld in werkelijkheid was, dacht men dat de hele wereld overstroomd was. In feite ging het enkel om het eigen kleine stuk bekende wereld.
Als je dit verhaal vertelt aan kinderen ...
... vertel het dan niet zó dramatisch dat de hoofdnadruk ligt op straf en ondergang. Belangrijk is dat God de schepping nieuwe kansen geeft: alles wordt nieuw zoals in het begin.
Bij de tekst
Ontstaan van de tekst
Historische wortels
Dit verhaal gaat terug op zware overstromingen in het gebied van de Perzische golf.
Sitz im Leben
Tijdens de ballingschap in Babylonië beleefden de Israëlieten het dieptepunt van hun geschiedenis. Heel hun wereld en al hun verwachtingen waren ingestort. Ze waren ver van huis, Jeruzalem was verwoest, hun tempel lag in puin.
Ze vroegen zich af: 'Overleven wij dit nog? Is er nog toekomst voor ons?'
Deze vragen werden beantwoord in een verhaal dat men in Mesopotamië had gehoord. De zondvloed werd het beeld van de catastrofe die ze in hun leven ervaren hebben. Het positieve einde van dit verhaal gaf de Israëlieten de kracht om uit te zien en te werken naar een betere toekomst.
Betekenis
. Het volk dat steeds meer ontrouw werd, wordt gestraft door het water.
. De rechtvaardige die trouw bleef wordt door het water gered.
Zo verwijst dit verhaal naar het doopsel waar de zondige mens begraven wordt en in een nieuw leven herrijst.