...page... Wiki page pagination has not been enabled.

Genesis 28, 10-22: De droom van Jakob

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 49-50)

Jakob was uit Berseba vertrokken. Hij was op weg naar de stad Charan. Toen de zon onder was, zocht hij een plaats om te slapen. Hij pakte een grote steen. Die legde hij onder zijn hoofd, en zo ging hij slapen.
Toen kreeg hij een droom. Hij zag een trap van de aarde naar de hemel. Hij zag engelen van God die de trap op liepen en weer naar beneden gingen. En hij zag dat de Heer bij hem kwam staan.
De Heer zei: ‘Ik ben de Heer, de God van Abraham en van Isaak. Het land waarop je nu ligt te slapen, zal ik aan jou en je nakomelingen geven. Je zult veel nakomelingen krijgen. Zo veel dat niemand ze kan tellen. Je nakomelingen zullen steeds meer land krijgen, in het oosten, het westen, het noorden en het zuiden. En als de volken op aarde elkaar geluk toewensen, zullen ze zeggen: ‘Ik hoop dat je net zo gelukkig wordt als Abraham en zijn nakomelingen.’
Ik zal bij je zijn. Ik zal je beschermen, overal waar je heen gaat. En ik zal je weer terugbrengen naar dit land. Ik blijf bij je totdat ik gedaan heb wat ik je beloofd heb.’

Toen Jakob wakker werd, dacht hij: Ik wist niet dat de Heer hier aanwezig was. Maar het is wel zo! Dat maakte veel indruk op hem. Hij dacht: Wat een bijzondere plek is dit. Dit is het huis van God en de poort naar de hemel.
Vroeg in de ochtend stond Jakob op. Hij pakte de steen waarop hij geslapen had. Die zette hij rechtop, en hij goot er wat olie overheen. Zo werd het een heilige steen. De plaats waar hij was, heette Luz. Maar Jakob noemde die plaats Betel. Toen deed Jakob een belofte. Hij zei: ‘De Heer zal mijn God zijn als hij me helpt en me onderweg beschermt. Hij zal mijn God zijn als hij voor eten en kleren zorgt, en als ik weer veilig bij mijn familie terugkom. Op de plek waar ik deze steen rechtop gezet heb, zal later een huis voor God zijn. En ik zal een tiende deel van alles wat God me geeft, aan hem teruggeven.’

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Op weg naar zijn oom Haran, zocht Jakob ’s avonds een plek om te overnachten. Hij nam één van de stenen die daar lagen als hoofdkussen en viel daar in slaap. Hij kreeg een droom en zag een trap van de aarde tot in de hemel. Op die trap liepen de engelen van God op en neer. Ineens stond God bij hem. Hij zei: ‘Ik ben de God van Abraham en van Isaak. Het land waarop je ligt, zal Ik geven aan jou en aan jouw nakomelingen. Je zult er zoveel krijgen als het stof van de aarde. U zult zich uitbreiden naar het westen en het oosten, naar het noorden en het zuiden. Door jou en jouw nakomelingen zullen alle families van de aarde gezegend worden. Ik ben met jou. Ik zal je beschermen waar je ook bent, en je terugvoeren naar dit land. Ik zal je niet verlaten tot Ik mijn belofte heb vervuld.’

Jakob werd wakker en riep uit: ‘Echt waar, ik wist niet dat God op deze plaats was.’ Dat overweldigde hem. ‘Wat een bijzondere plaats is dit!’ zei hij. Dit kan niet anders zijn dan het huis van God en de poort van de hemel.’ De volgende ochtend nam Jakob de steen die hij als kussen had gebruikt. Hij zette die rechtop en goot er olie over uit. Hij noemde die plaats Betel. Die naam betekent: ‘Huis van God’
Toen legde Jakob de volgende belofte af: ‘Als God met mij is en mij beschermt op de reis die ik nu onderneem, als Hij mij voedsel geeft om te eten en kleding om mij te bedekken, en als ik veilig naar mijn ouderlijk huis terugkeer, dan zal Hij mijn God zijn. En de plaats waar ik deze heilige steen rechtop gezet heb, zal het huis van God zijn. En van alles wat God aan mij geeft, zal ik Hem een tiende deel teruggeven.’

Stilstaan bij...

Betel
(Bet-el) = huis van God
Dit verhaal geeft aan waarom het heiligdom van Betel een heilige plaats is.

Droom
Veruitwendiging van een diepte-ervaring.
In de Bijbel komen dromen vaak voor als een middel dat God gebruikt om zijn boodschap kenbaar te maken.

Ik ben met u, Ik zal u behoeden waar u ook bent
In deze woorden kan men de naam van God herkennen die Hij aan Mozes gegeven heeft. Bij de heidenen zijn goden gebonden aan een plaats. De God van Israël gaat mee waar zijn mensen zijn.

Steen
Om een speciale plaats te markeren werd een steen rechtop gezet of werden er stenen gestapeld.
Men goot er olie op om die plaats aan God te wijden.

Spreken met beelden

Trap
Is in veel godsdienstige culturen een bekend symbool voor het contact tussen hemel en aarde. (denk aan de ziggurats, de trappentorens die dienden als trap tussen hemel en aarde en omgekeerd)
Merk op dat in kunstwerken er eerder sprake is van een ladder dan van een trap.

Steen
De steen waarop Jakob sliep en zijn opmerkelijke droom had, wordt nadien het symbool van Gods aanwezigheid onder de mensen.
Later neemt een geheel tempelgebouw die functie over.

Bij de tekst

Betekenis

. Deze opmerkelijke droom toont aan hoe nauw het dagelijks leven van de aartsvaders met God verweven was.

. In dit verhaal wordt de belofte van JHWH aan Abraham t.o.v. Jakob bevestigd.

Jakobsladder

In de droom van Jakob komt een trap voor. Soms heeft men het over een ladder.
In de middeleeuwen werd gezegd dat er aan die ladder vijftien sporten zaten. Die doen denken aan de vijftien deugden die een goed mens moet beoefenen. De engelen die opklimmen verwijzen naar het beschouwende leven, de engelen die dalen vertegenwoordigen het actieve leven.

Ken je taal

Een jacobsladder is…
. wanneer je zonnestralen ziet komen door gaten in een wolk

. speelgoed: blokjes hout die zo aan elkaar vastzitten dat er steeds een langs de andere naar beneden ‘klimt’.

. een fitnesstoestel, waarbij men rollende sporten steeds verder omhoog beklimt.

. een transportband met tussenschotjes, die gebruikt wordt om iets wat lager is omhoog te krijgen.

Bijbel en kunst

ANONIEM

Jakobsladder
Dit beeldhouwwerk is te zien rond het westportaal van de abdijkerk in Bath (Engeland)

M. WILLMANN

Jakobsladder (1691)

Michael Willmann (Koningsbergen, 27 september 1630 - Leubus, 26 augustus 1706) was een Duits kunstschilder, die behoorde tot Duitse Barok.

BLAKE

Jakobsladder

William Blake (Londen, 28 november 1757 – Londen, 12 augustus 1827) was een Engels schrijver, dichter, tekenaar, schilder en graveur.
Merk op dat Blake geen ladder, maar een trap schilderde en zo dichter bij de Bijbeltekst staat.

SHALOM OF SAFED

De ladder van Jakob

Shalom of Safed (1887-1980) was een Israëlisch kunstenaar.

S. KÖDER

Jakob

Suggesties

Kleine kinderen

DOEN

Kleuren

Grote kinderen

VERDIEPEN

Opklimmen - dalen

Teken een ladder op een flap. Verdeel die ladder verticaal in twee, zodat de ene kant van de ladder kan dienen om op te klimmen, de andere om te dalen. Maak de klimmende en dalende kant van de ladder duidelijk met een pijl.

Zoek met de kinderen wat men kan doen om dichter bij God te komen, en noteer dat op de sporten van de ladder aan de opklimmende kant. Zoek ook wat verder van God doen komen en noteer dat op de sporten van de dalende kant.

Deze 'ladder' kan daarbij inspireren.

Gesprek

(Uit: 'Kijk eens met je oren - kinderen van Abraham' - p. 15)

God zegt tegen Jakob: 'Ik doe wat ik beloof.'
- Wat heeft God beloofd?
- Wat zijn de mooie woorden van God?

Laat de kinderen vertellen over mooie woorden die iemand tegen hen gezegd heeft.
- Waren ze toen blij?
- Kunnen ze die woorden goed onthouden?
- Wie heeft die woorden gezegd?
- Zeggen zij ook woorden waarmee ze iemand heel blij maken?
- Kennen ze mooie woorden die God nu nog altijd tegen hen zegt?
- Hoe voelen zij zich daarbij?

- Wanneer heeft iemand hen al eens iets beloofd?
- Worden beloften altijd gehouden?

De kinderen vertellen over hun ervaringen en hun gevoelens daarbij.