…page…

Exodus 17, 8-13: Mozes bidt

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Toen Amalek Israël aanviel in Refidim
zei Mozes tegen Jozua:
`Kies een aantal mannen uit
en ga morgen tegen Amalek vechten.
Ik zal dan op de top van de heuvel gaan staan
met de staf van God in mijn hand.'
Jozua deed wat Mozes vroeg:
hij vocht met Amalek,
terwijl Mozes samen met Aäron en Chur de heuvel opklom.

Zolang Mozes zijn armen opgeheven hield
waren de Israëlieten aan het winnen.
Maar als hij zijn armen liet zakken,
dan won Amalek.
Tenslotte werden de armen van Mozes moe.
Toen haalden Aäron en Chur een steen voor hem
waar hij kon op zitten.
Ze gingen naast hem staan
om elk een arm van Mozes te ondersteunen.
Zo bleven zijn armen omhooggeheven, tot de zon onderging.

En Jozua versloeg Amalek en zijn leger met het zwaard.

Stilstaan bij …

Amalek
Kleinzoon van Esau, de tweelingbroer van Jakob (Genesis 36, 12-16; 1 Kronieken 1, 36).
In de Bijbel en voor de Joden werd Amalek hét beeld van het kwaad.

Mozes
Mozes wordt in deze tekst voorgesteld als de bemiddelaar tussen God en het volk Israël. Hij behartigt bij God de zaak van Israël.
Lees meer over Mozes.

Jozua
In deze tekst wordt Jozua voor het eerst vermeld in het boek Exodus.
Volgens de Bijbel volgde hij Mozes op als leider van de Israëlieten. Hij was de zoon van Nun, uit de stam Efraïm, de oudste zoon van Jozef, en was een van de twaalf verkenners die Mozes stuurde naar Kanaän.

Refidim
Het zou kunnen dat Refidim lag in de Feiranvallei (Wadi Feiran), een vallei waarin nogal wat ruïnes van kerken en ook graven te vinden zijn. Maar zoals bij de meeste plaatsen uit het boek Exodus is dit twijfelachtig.

Bij de tekst

God

Met het beeld van de biddende Mozes wordt duidelijk dat de overwinning op de Amalekieten / het kwaad het werk is van God, want zolang Mozes zijn armen opheft om te God te bidden, zolang is Jozua aan de winnende hand.

Amalekieten

Deze naam vindt zijn oorsprong in Amalek, die in de loop van de geschiedenis het beeld geworden is van alle kwaad.
Zo wil de schrijver van dit hoofdstuk duidelijk maken dat mensen maar van het kwade verlost kunnen worden door zonder ophouden te bidden, en God hun leven te laten dicteren.

Bijbel en kunst

POUSSIN

Jozua vecht tegen Amalek (ca 1625)

Dit werk van de Franse kunstschilder Nicolas Poussin (1593/94 – 1665) stelt Exodus 17 voor, waarbij de Israëlieten tijdens hun tocht door de woestijn werden aangevallen door de stam van Amalek.
Terwijl Jozua en zijn mannen zichzelf verdedigen, bidden Mozes, Aaron en Chur op de top van de heuvel.

Bedenking
(C. Leterme)

Dit schilderij stelt wat in Exodus 17 beschreven staat zo historisch voor, dat er alleen nog oog is voor het geweld van de oorlog met de Amalekieten. Hierdoor wordt de betekenis van deze tekst voor de Bijbellezer heel moeilijk: het lijkt een vorm van bijgeloof dat zolang Mozes bidt, de Amalekieten de strijd verliezen …
tot men de Amalekieten ziet als de verpersoonlijking van het kwaad. Dan lijkt de tekst te zeggen: kwaad is alleen maar te overwinnen door zich onophoudelijk open te stellen voor wie God is.

J. E. MILLAIS

Overwinning O Heer

Werk van de succesvolle Britse schilder en tekenaar John Everett Millais (1829 – 1896), een van de oprichters van de kunstenaarsvereniging 'Pre-Raphaelite Brotherhood'.

Suggesties

Kleine kinderen

DOEN

Kleuren

Grote kinderen

EVEN TESTEN

Reconstructie

Hierna volgt het verhaal met de illustraties in de goede volgorde en de tekst op de juiste plaats.

Bezorg de kinderen de teksten en de illustraties van de ‘installaties’ met legoblokken apart.
Ze schikken eerst de tekst in de goede volgorde en plaatsen er daarna de meest passende illustratie bij.

	Amalek viel Israël aan in Refidim.
	Mozes zei tegen Jozua: `Kies enkele mannen uit om morgen tegen Amalek te vechten. Ik zal samen met Aäron en Chur de top van de heuvel beklimmen '
	Zolang Mozes zijn armen ophoog hield, wonnen de Israëlieten.
	Maar als hij zijn armen liet zakken, dan won Amalek.
	Omdat Mozes moe werd, haalden Aäron en Chur een steen om op te zitten. Ze gingen naast hem staan en ondersteunden zijn armen. Zo versloeg Jozua Amalek en zijn leger.

(Bron van de illustraties: www.bricktestament.com/exodus)