...page... Wiki page pagination has not been enabled.

Jesaja 45, 1.4-6: Met Cyrus wordt alles anders

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Dit zegt God tegen koning Cyrus:
‘Ik heb jou bij de rechterhand genomen.
Met mijn hulp zul je heersen over volken.
Hun koningen zul je ontwapenen.
Met mijn hulp worden alle deuren geopend,
geen enkele poort blijft dicht.
Omwille van Jakob mijn dienstknecht,
omwille van Israël die Ik uitverkoren heb,
heb Ik jou bij je naam geroepen,
jou een erenaam gegeven.
Jij kende Mij niet.
Ik ben Jahwe en niemand anders.
Buiten Mij is er geen god.
Jij kende Mij niet,
toch heb Ik van jou een machtig koning gemaakt.
Van het oosten tot het westen, zal iedereen weten
dat er niemand anders is dan Ik alleen:
Ik ben Jahwe. Er is geen andere god.’

Stilstaan bij …

Cyrus
(ook Kores of Cores genoemd)

Cyrus II de Grote was de stichter van het Perzische Rijk. Volgens Herodotos van Halicarnassos, een Grieks schrijver in de Oudheid, volgde hij in 559 voor Christus zijn grootvader op. Na een reeks veroveringen groeide zijn rijk uit tot het grootste wereldrijk in die tijd. Na de overwinning op Babylonië stuurde Cyrus godenbeelden en andere religieuze voorwerpen terug, die eerder bij overwonnen volkeren waren geroofd. Zo kregen de Judeeërs de voorwerpen terug uit de tempel van Jeruzalem.
Cyrus was heel bekwaam als legeraanvoerder en was wijs en tolerant. Zo liet hij de overwonnen volken hun eigen manier van leven en hun godsdienst behouden. Daarom wordt hij de meest liberale vorst uit de Oudheid genoemd.
Volgens Herodotos werd hij gedood tijdens een campagne om de noordoostelijke grens van zijn rijk te beveiligen.

Gezalfde
Het is vreemd dat een Perzische vorst en niet een koning uit het huis van David ‘zijn gezalfde’ heet.
In deze context betekent ‘gezalfde’ dat Cyrus door God met macht bekleed is.

’Buiten Mij is er geen God’
Deze zin is een van de hoofdthema’s in de Deutro-Jesaja.
Dit geloof in één God moest in de tijd waarin deze tekst geschreven werd, sterk concurreren met de vele goden die in de omringende landen vereerd werden.

Bij de tekst

Historische context

Doordat de Perzische koning Cyrus de Babyloniërs overwon, kregen de Judeeërs die als ballingen leefden in Babylonië, een nieuw perspectief. Met Cyrus werden oude profetieën gerealiseerd die zegden dat een einde zou komen aan hun ballingschap en dat ze naar Jeruzalem zouden mogen terugkeren.

Een theologische interpretatie

De buitenlandse vorst Cyrus die ‘mijn herder’ wordt genoemd, doet uiteindelijk alleen maar wat God wilt: de Israëlieten bevrijden en terugbrengen naar hun land. Het is God die via Cyrus de poorten verbrijzelt, de koningen ontwapent ...
Door een niet-Joodse heerser te gebruiken om zijn plan te realiseren, laat God zijn macht zien. Daarom noemt de profeet (Deutro-Jesaja) die koning een gezalfde / Messias.

Suggestie

Jongeren

VERDIEPEN

God maakt gebruik van Cyrus

Vooraf
Zorg voor een aantal kranten
Of herbekijk een nieuwsuitzending.

Verloop
Cyrus was voor de Judeeërs een Godsgeschenk! Onder de heerschappij van die koning krijgen de Judeese bannelingen dé kans om naar Jeruzalem terug te keren. In het optreden van die vreemde koning zien ze God aan het werk.

Op dit ogenblik werkt God niet anders!
Zoek situaties in de actualiteit waarin je God doorheen mensen aan het werk kunt zien. Verwoord hierbij vooral waarom volgens jou God doorheen die persoon / personen handelt.

Bedenking
Doorgaans wordt bij beelden van oorlog en natuurgeweld de vraag gesteld: ‘Hoe kan God nu zoiets willen?’
Met deze opdracht wordt stilgestaan bij een heel andere vraag: ‘Hoe laat God zijn aanwezigheid kennen in zoveel leed?’