...page... Wiki page pagination has not been enabled.

1 Samuël 8, 1-10: Saül, de eerste koning van Israël

De tekst

Stilstaan bij ...

Loting
Dit middel werd gebruikt om God zelf een koning te laten aanwijzen

Dal van de terebinten
Terebinten of terpentijnbomen zijn indrukwekkende bomen die wat op eiken lijken.

Saül
(= de afgebedene, de gevraagde)
De stammen hadden JHWH een koning afgebeden.
Saül leefde van ± 1040 tot ± 1010. Hij werd dus niet ouder dan 30 j.
Hij is in vele opzichten te vergelijken met de rechters uit de vorige periode. Hij was een herenboer met militaire kwaliteiten, maar geen groot politicus en ook geen goede organisator. Op godsdienstig vlak kon hij ernstige conflicten niet vermijden.
De stammen die hem tot hun leider / koning hadden uitgeroepen, behielden elk hun onafhankelijkheid. Alleen bij het oorlog voeren had hij het recht weerbare mannen op te roepen voor militaire expedities. Elke Israëliet had de plicht om die oproep te volgen.
Na verloop van tijd werd Saül een oosters despoot.

Spreken met beelden

Olie
teken van allesdoordringende kracht, energie.

Bij de tekst

Situering in de geschiedenis

Na de intocht van de twaalf stammen van Israël in Kanaän en de verovering van het land onder de leiding van ‘rechters’, groeide het verlangen om een koning te hebben, zoals in de naburige landen. Dit was een wat onbehoorlijk verlangen, want uiteindelijk is JHWH de koning van zijn volk.
Om duidelijk te maken dat de koning in naam en in de geest van JHWH moet regeren en niet in eigen naam en volgens eigen inzicht, zalfde Samuël de koning. Het chrisma vervulde de koning met de geest van JHWH. (Vgl.: zalving bij het doopsel en zalving en handoplegging bij het vormsel)

Drie verhalen, één gebeurtenis

In de verhalen over Samuël zijn er verschillende overleveringen die vertellen hoe Saül koning werd:

. Saül zoekt ezelinnen en wordt tot koning gezalfd
Hij wordt door Samuël gezalfd als iemand die het geheim van het leven doorziet. Hiermee krijgt het koningschap een heel eigen en aparte betekenis.

. Saül wordt door het lot tot koning aangewezen
Zo wordt Saül een koning 'als alle andere volken'.
Wanneer Saül zich dan bescheiden opstelt, zijn een aantal onderdanen ontgoocheld: ze hadden heel andere verwachtingen van een koning.

. Het volk roept Saül tot koning uit
Dit gebeurt nadat hij de veldslag tegen de Ammonieten won.

Koning in Israël

Alleen JHWH is koning. De profeten blijven daarom zeer kritisch, soms zelfs argwanend t.o.v. het koningschap. Het minste wat ze van zo'n koning verwachten is dat hij zich, zoals iedere gelovige, houdt aan de wet van God, en dat hij zijn onderdanen respecteert en eerbiedigt.
Bovendien hebben ze een tweevoudige taak:
. JHWH bij het volk vertegenwoordigen
. het volk bij JHWH vertegenwoordigen